KUŞ ve BALIK EVİ

 

 

Muhabbet kuşu (Melopsittacus undulatus), papağangiller  familyasından, çok yaygın biçimde kafeslerde beslenen bir kuş türü. Doğal renkleri sarı, beyaz ve yeşil olmasına karşılık, yapay seçilim sonucunda yüzlerce değişik renkte muhabbetkuşu elde edilmiştir.

Erkek ve dişi birbirine benzerse de gagalarının (cere) tabanındaki tüysüz deriden ayrımı yapılır. Yavru erkeklerde bu deri pembedir,zamanla maviye döner.Dişilerde yavruyken beyaz olan deri, hayvan yaşlandıkça kahverengiye döner.

Muhabbet kuşları ortalama 1 yaşında iken ergen olur. Dişi muhabbet kuşları 4-5, erkekler ise 5-6 aylık olduktan sonra çökerler. Muhabbet kuşları ortalama ömrü 9-11 yıl arasındadır. Muhabbet kuşları beslenme şekilleri yaşadığı yer gibi faktörlere göre daha uzun veya daha kısa yaşayabilirler.

 

 

 

Salmada üretimde kuşaların kavga etme olasılığı olduğundan dolayı salma üretimi pek tavsiye edilmez. 

 

Kafeste üretim için 12 aylık olan bir çift seçilmelidir. Çiftlerin aynı kandan gelmemelerine dikkat edilmelidir.  dişiler 3-4 yaşına erkekler ise 6 yaşına kadar yavru verebilir. bu süre kuşun beslenme şekline göre değişiklik gösterebilir. eş olarak seçilecek kuşların tüyleri düzgün ve parlak, cerenin rengi dişilerde kahverengi erkeklerde mavi ve pürüzsüz olmalıdır. 

 

Piyasada üretim için uygun olan kafesler ve yuvalık mevcuttur. Kafese konulan çiftlerde anlaşma durumu belli olduktan sonra  günde bir kaç kez çiftleşme olur. çiftleşmeden sonra dişi günün büyük bir bölümünü yuvalıkta geçirir. çiftleşmeden aşağı yukarı bir hafta on gün sonra yumurtalar görülebilir.

 

 

Dişiler 2-8 arası yumurta yapar. Yvrular ilk yumurtadan 18-20gün sonra çıkmaya başlar. ilk yumurtalar boş olabilir. Bu normal bir durumdur. yumurtanın boş yahut dolu olduğu 5. günden itibaren anlaşılabilir. 

 

 

Gözleri kapalı, tüysüz ve küçük olan yavrular hızla büyürler. Erkek kuş dişisini beslerken dişi kuş yavruların sıcaklık ve beslenme işiyle uğraşır. bir haftalık olan yavruların gözleri açılır, vücutlarında ince tüyler çıkmaya başlar. 4 haftalık olan yavrular tüyleri tamamen çıkmış olur. Çevrey büyük bir merakla incelemek için yuvalıktan bakarlar. 5. haftadan sonra yuvalıktan çıkarlar ve yem kırmaya başlarlar. tünekte duran yavruların bakımını baba üstlenmiştir artık.Yemkıran yavrular başka kafese alınırlar. Kafesin tabanına yem konulmalıdır.

 

 

 

 

Belirtileri: Soğuk algınlığı muhabbet kuşlarında çeşitli derecelenmeler içinde görülür. Hafif geçen soğuk algınlıklarında, kuş tüylerini kabartır. Eskisi kadar hareketli oyuncu değildir. Çoğunlukla tüylerini kabartmış bir durumda, kafesin bir köşesine çekilip uyuklar. Daha aşırı durumlarda yeme karşı tümüyle ilgisizlik, soluk almada güçlük ve hatta kendini kaybetme durumları görülebilir.

 

Nedenleri: Muhabbet kuşları, yüksek ve düşük ısıya karşı dayanıklı varlıklardır. Isı değişimlerine de ani olmamak koşuluyla tahammül gösterebilirler. Bununla birlikte, kafeslerin açık pencere ve kapılar arasında bırakılması, içinde bulunduğu sıcak odadan soğuk bir yere aktarılması, salmaların köşe köşe rüzgarlarına hava akımlarına açık yerlere kurulması, bütün bir geceyi ıslak tüylerle geçirmeleri gibi nedenlerle soğukalgınlığına tutulabilirler.

Önlenmesi: İlk önlem olarak kuş sıcak bir yere, tercihen özel donanımlı hasta kafesine alınmalıdır. İçme sularına damlatılacak bir iki damla eriyikle hafif durumlar için etkili tedavi sağlanmış olur. Muhabbet kuşlarının fazla su içmedikleri göz önune alınarak, onları susatmak amacıyla, ağızlarına bir damla bal damlatmakta yarar vardır. Kuş hastalığın belirtileri üzerinden atmaya başladığında, sevdiği yiyeceklerle güçlendirilmelidir.

 

 

Belirtileri: Muhabbet kuşunun aksırması, burnunda ve gözlerinde akıntının başlaması, nezlenin en bariz belirtisidir. Bu durum giderek kuşun burun deliklerinin tıkanmasına, solunum güçlüğü çekmesine neden olur. Eğer önlem kısa zamanda alınmazsa hastalık kafeste veya salmada bulunan kuşlarada kolayca yayılarak daha büyük boyutları ulaşır.

 

Nedenleri: Üşütmeyle büyük bir bağlantısı olmakla birlikte mikrobik bir hastalıktır. Soğuk algınlığını nedenleyen etkenler nezle yol açabileceği gibi, nezle bir kuşun kafes içinde bulunmasıyla, onun göz, burun veya ağız akıntısındanda diğer kuşlara geçmesi olasıdır.

Önlenmesi İlk önlem olarak kuş diğerlerinden ayrılarak daha sıcak bir yere, tercihen bir hasta kafesine alınır.

 

İshal kuşlarda en büyük ölüm sebebidir.Genelde fazla sulu gıda yenmesi veya bakteri gibi parazitler tarafından sindirim sistemindeki meydana getirilen aksaklıklar sebebi ile olur.Hasta kuşlara eğer ishalleri hafif ise lif oranı yüksek meyveler verilebilir.(elma gibi)Ancak dışkısını normalinden farklı renkte atıyorsa muhtemelen bir zehirlenme belirtisi vardır.Bu durumda eğer kuşda büyük halsizleşme yoksa piyasada satılan diare ilaçlarından verilmelidir.Daha ağır vakalarda kuşlar mutlaka veterinere gösterilmelidir.

 

 

Mantar Hastalığı: Kuşlarda genel olarak mantarların yol açtığı deri hastalıklarına mantar adı verilmektedir , küçük asalaklara (mantar olmayan) direk olarak vazelin boğucu etki yaratmakta ve kısa sürede hastalıklı bölgenin yenilenmesine iyi gelmektedir.Ancak eğer mantar veya bir bakteri etkin bir şekilde deride , gagada veya tırnaklarda kanamalı yaralara yol açıyorsa toz veya aşı şeklinde antibiyotik veya anti-fungal ilaçlar kullanılmalıdır.Genelde insanlarda kullanılan ilaçlar hayvanlarda da kullanılabilmektedir

 

 

Muhabbet kuşunun temel gıdasını tohumlar oluşturur. Başta akdarı,sarıdarı ve kanarya yemidir. Bunlara takviye olarak soyulmuş yulaf ve  nijer de çok faydalıdır.

içme sularına vitamin damlaları damlatılabilir. Mevsimine göre elma,marul(marul iyi yıkanmış ve kurulanmış olmalı),havuç verilebilir.

 

 

 

 

Kafeler, yemlik,suluk ve tünekler temiz tutulmalıdır. Malzemeler haftada bir kez sıcak su ile yıkanmalıdır. muhabbet kuşları kağıt parçalamayı sevdikleri için kafeslerin altına mürekkep içermeyen kağıtlar serilmelidir, gazete serilmesi sakıncalıdır.

 

Sulukları temiz tutulmalı. sulukların yosunlanmasının  önüne geçilmelidir.

KİŞİYE ALIŞTIRMA VE KONUŞTURMA

 

            Konuşturulacak kuş yavru olmalıdır. Erkek kuş daha çabuk ve çok kelime öğrenebilmektedir. Konuşturmak için yapılması gerekenler:

 

1)     İlk öncelik kuşun kişiye güvenmesini sağlamaktır. Bunun içinse kuş  kafes dışına çıkarılmamalı, el ile yakalanmamalıdır.

2)     Kafes içerinde işaret parmalığıyla kuşun göğüs kısmına dokunulmalı  ve kuşun parmağa konması zorlanmalıdır. Kuş kafes içinde kısa süre çırpınabilir. Burada yapılması gereken tek şey sabırla kuşun parmağa konmasını beklemektir. Bu işler günde bir kaç saat arayla tekrarlamalıdır.

3)      Parmağa konmaya başlayan kuş kişiye güvenmiş demektir. En zor aşama atlatılmış demektir. Bundan sonraki aşama kuşa ezberletilecek kelime ( bu kelime kısa olmalı ve içerisinde “ç-ş” gibi harfler bulunması öğrenmeyi kolaylaştırır) sürekli tekrarlanmalıdır. İlk kelime öğretilmeden başka kelimeye başlanmamalıdır.

4)     Öğretilen kelimenin unutulmasını  engellemek için tekrar bırakılmamalıdır.